ความเชื่อที่บอกกันแบบปากต่อปากนั้นมีสารพัดเรื่อง ตั้งแต่เรื่องลางดีลางร้าย เช่น จิ้งจกทักห้ามออกจากบ้าน กลางคืนถ้าได้ยินเสียงร้องเรียกห้ามขานรับ ไปจนถึงเรื่องสุขภาพ เช่น ผู้หญิงมีประจำเดือนห้ามดื่มน้ำมะพร้าว หลากหลายขนาดนี้ แน่นอนว่าความเชื่อเกี่ยวกับแว่นตาต้องมีอยู่ด้วย

จากบรรดาเรื่องที่บอกต่อๆกันมา ความเชื่อเรื่องแว่นตายอดนิยมที่หลายๆคนน่าจะเคยได้ยินผ่านหูกันมาบ้าง คงหนีไม่พ้น “เขาว่ากันว่า ยิ่งใส่แว่น สายตายิ่งเสีย/สายตายิ่งเพิ่ม” จะเป็นความจริงหรือมั่ว จะถูกหรือไม่ วันนี้เราจะได้รู้คำตอบกัน

เพราะสมองของเราจดจำภาพที่คมชัดขณะเราใส่แว่นตาหรือพูดง่ายๆว่า

เราชินกับการมองเห็นที่คมชัด เมื่อเราถอดแว่นออก สมองจึงรับรู้ความแตกต่างของภาพที่คมชัดกับภาพเบลอได้อย่างชัดเจน ทำให้เรารู้สึกว่าแต่ก่อนตาเราไม่ได้มัวขนาดนี้นะ

จึงเกิดความเข้าใจผิดไปว่าใส่แว่นแล้วสายตาแย่ลง ใส่แว่นทำให้ตาเสีย ใส่แว่นบ่อยเดี๋ยวติดแว่น จนทำให้บางคนเลือกใส่แว่นตาแค่เฉพาะบางเวลาที่จำเป็นเท่านั้น เพราะกลัวการใส่แว่น

ปัญหาสายตา ไม่ว่าจะเป็นสายตาสั้น ยาว เอียง หรือ สายตาอ่านหนังสือ การใส่แว่น เป็นการช่วยให้การมองเห็นคมชัดขึ้น ไม่ได้มีผลทำให้สายตาเพิ่ม/แย่ลง ดังนั้น ความเชื่อที่ว่า ยิ่งใส่แว่น สายตายิ่งเสีย “ไม่เป็นความจริง” 

แล้วแว่นตาต้องใส่ตลอดไหม?

บางกรณีการใส่แว่นตลอดเวลาจำเป็นอย่างมาก เช่น เด็กที่มีแนวโน้ม/มีภาวะตาขี้เกียจอยู่แล้ว หรือ กรณีที่ต้องแก้ปัญหาการทำงานร่วมกันของตาทั้งสองข้าง ฯลฯ เนื่องจากจะช่วยกระตุ้นการมองเห็นให้อาการความผิดปกติของสายตาน้อยลง ไม่รุนแรงขึ้นและทำให้ใช้ชีวิตประจำวันได้ดีขึ้น

แต่สำหรับคนที่มีแค่ปัญหาค่าสายตา ความจำเป็นอาจมีน้อยกว่า เพราะเพียงใส่ก็ชัด ไม่ใส่ก็แค่มัว ไม่ได้ทำให้สายตาลดลงหรือเพิ่มขึ้นแต่อย่างใด

แม้ปัจจุบันยังไม่มีงานวิจัยชิ้นใดที่ชี้ชัดว่าการใส่แว่นตาแค่บางเวลา จะมีผลทำให้สายตาแย่ลง แต่สิ่งที่ยอมรับกันมากที่สุด คือ

หากมีค่าสายตาแต่ไม่ได้ใส่แว่นตลอด อาจมีแนวโน้มสร้างปัญหาในระยะยาวได้

เพราะเมื่อภาพที่มองเห็นไม่ชัด ตาจะเกิดการเพ่งโดยอัตโนมัติแบบไม่มีโอกาสได้พัก ทำให้ระบบการทำงานของดวงตาต้องทำงานหนักมากขึ้น ดังนั้นเมื่อภาระของระบบการทำงานของดวงตามีมากเกินไป จึงอาจเป็นแรงส่งให้ปัญหาที่เคยเล็กและยังพอทนได้ กลายไปเป็นปัญหาใหญ่ซึ่งทนไม่ได้ก็เป็นได้ ซึ่งอาจเป็นได้ทั้ง อาการไม่สบายตา ตาล้าหรือลามไปจนปวดตาปวดหัวได้

นอกจากนี้การใส่แว่นตาตลอดเวลายังช่วยปกป้องดวงตาของคุณ เพราะเลนส์แว่นตาคุณภาพนั้นสามารถกรองรังสีUVได้จริงและยังช่วยให้ดวงตาลดการสัมผัสกับลม ฝุ่น และสิ่งแปลกปลอมอื่นๆได้อีกด้วย

ลองนึกดูแล้ว คนส่วนมากจะเดินเข้าร้านแว่นตาก็ต่อเมื่อรู้สึกว่ามองเห็นได้ไม่ดีเท่าเดิม นั่นแสดงว่าค่าสายตาของเราเปลี่ยนไป ก่อนที่จะใส่แว่นเสียอีก - รู้แบบนี้แล้ว หยิบแว่นตามาใส่แบบหมดกังวลกันได้เลย

ผู้เขียน ศูนย์สายตาสว่าง

----------

Reference

สุพัฒน์ จรรยานุภาพ; สมศักดิ์ พัฒนพิฑูรย์; คุณสิทธิ์ ชาญภัทรวาณิช; นคร ศิริฐานนท์, แว่นกับตา, หน้า 6. 

คู่มือ“สุขภาพตาดี”สำหรับประชาชนและบุคลากรทางการแพทย์: บทที่9 เป็นสายตาสั้นอยู่ แต่พยายามไม่ใส่แว่น กลัวสั้นมากขึ้นจริงหรือ! (2007). ผศ.นพ.ศักดิ์ชัย วงศกิตติรักษ์และนพ.ศุภชัย กิจศิริไพบูลย์.

By the way, doctor: Will wearing glasses make my eyesight worse? (2010). Harvard Health Publishing, Harvard Medical School.

CAN GLASSES ACTUALLY MAKE YOUR VISION WORSE? NVISION.

Will wearing glasses make your vision worse? (2020). Laura Evans.